کارگاه"منبع شناسی علم کلام"به همت معاونت پژوهش روز سه شنبه در محل سایت مرکز تربیت مدرس صدیقه کبری(س) برگزار شد.
به گزارش واحد اطلاع رسانی، در این کارگاه، حجت الاسلام عظیمی در ابتدا در زمینه اهمیت مبنع شناسی در انجام تحقیقات علمی و نگارش مقاله و پایان نامه مباحثی را مطرح کرد.
وی در تعریف منبع شناسی گفت: هرآنچه که محقق را در رسیدن به پاسخ به سوال اصلی تحقیق یاری دهد، منبع گویند. در هر پژوهشی مواردی هست که باید رعایت شود، یکی از آنها نوشتن طرح پژوهش به صورت دقیق است. نکته دیگر در هر پژوهش، این است که باید قبل از انجام آن، منبع شناسی در آن موضوع صورت گیرد.
حجت الاسلام عظیمی، یکی از ایرادات اساسی در پایان نامه ها را بحث منبع شناسی دانست و یادآور شد: بیشتر کسانی که قصدنوشتن پایان نامه دارند، نمی دانند چگونه باید از منابع استفاده کنند و از کدام منابع بهره گیرند. گاهی در استناد به کتب، به ترجمه آن ها استناد داده می شود که این امر از ارزش تحققیق می کاهد. اشکال دیگر در تحقیق، ارجاع به منابع دست چندم است، منابعی که در دوران معاصر و برای مخاطب عام تالیف شده اند. درحالیکه باید به منابع دست اول استناد داد.
وی اهمیت منبع شناسی را در موضوع یابی تحقیق، جلوگیری از انجام پژوهش های تکراری، کمک در روند تتبع و صرفه جویی در وقت پژوهشگر عنوان کرد.
استاد حوزه علمیه، با اشاره به اقسام منابع اظهار داشت: منابع از جهات گوناگون قابل تقسیم بندی هستند که در یکی از این تقسیم بندی ها، به دو نوع منابع معتبر و غیر معتبر تقسیم می شوند. استناد به منابع غیر معتبر از ارزش تحقیق می کاهد. برای شناسایی منابع معتبر، استفاده از نرم افزارهای تخصصی کلام، مجلات و فصل نامه های علمی پژوهشی، استفاده از دایره المعارف ها هستند که در دایره المعارف ها، هر مدخلی منابع زیادی را معرفی می کند. همچنین مشورت گرفتن از اساتید آن رشته نیز می توانند پژوهشگر را به سمت و سوی درست هدایت کنند.
وی انواع منابع کلامی را منابع مستقل کلامی و غیرمستقل برشمرد و تصریح کرد: منابع مستقل یا مستقیم، منابعی هستند که موضوع آنها علم کلام است مانند کتاب الهیات آیت الله سبحانی منابع غیرمستقل یا غیرمستقیم، منابعی هستند که مستقیما به علم کلام نپرداخته اند . استفاده از منابع غیرمستقل گاهی بهتر است و مطالب ناب تری برای پژوهش یافت می شود. مانند قرآن و کتب حدیثی. همه متکلمان شیعی با رویکردها و گرایشهای مختلف حدیث را به عنوان یکی از منابع کلامی قبول دارند، هرچند در جزییات اختلافی بین آنها وجود دارد.
حجت الاسلام عظیمی تاکید کرد: در هر موضوع کلامی، برای تحقیق شایسته است از آیات و روایات استفاده شود. برای تفسیر آیات قرآن نیز نیاز به کتب تفسیری هست که باید به عنوان منابع غیرمستقیم به این کتب تفسیری استناد داد.
شایان ذکر است این کارگاه به صورت هفتگی در روزهای سه شنبه از سوی معاونت پژوهش مرکز تربیت مدرس صدیقه کبری(س) برای رشته کلام برگزار می شود.
