نام ونام خانوادگی: حکیمه نوری نام رشته: تفسیر و علوم قرآن موضوع: امامت در تفسیر المیزان و المنار استاد راهنما: علیرضا ایمانی استاد مشاور: محمدحسن نادم استاد داور: جعفر انواری تاریخ دفاع: 91/02/22 |
چکيده:
رساله حاضر با عنوان «امامت در تفسیر المیزان و المنار» پژوهشی است بر مسأله امامت که یکی از مسائل کلامی بین تشیع و تسنن است این مسأله در حیات فکری و اعتقادی اسلام تأثیر گذار است که از زمان پیامبر (ص) مطرح بوده و بعد از ایشان هم مورد توجه واقع شده است ؛ در این رساله مبانی فکری دو مفسر بزرگ عالم اسلام [علامه طباطبایی (ره) و رشید رضا] نسبت به مسأله امامت مورد دقت قرار گرفته و رویکرد هر یک از آنها بررسی و تحلیل شده است؛ نخست دیدگاه علامه (ره) با تکیه بر آیات بیان شده و مباحثی هم چون ضرورت امامت، امامت عامه و خاصه و اوصاف امام از دیدگاه علامه (ره) مورد توجه قرار گرفته است سپس دیدگاه رشید رضا که بیشتر در قالب شبهه بر آیات ولایت است تحلیل و بررسی گردیده و در نهایت پاسخی که علامه (ره) به این شبهات داده ذکر شده و در کنار آن آیات فضیلت امام علی (ع) نیز بیان شده تا اهمیت مطلب بیشتر روشن شود. یکی از برجستگی های کار این رساله تطبیق دو دیدگاه و بیان نکته نظرهای متفاوت در دید دو مفسر است که اغلب در کارهای مشابه کمتر به چشم می خورد. لازم به ذکر است که روش تحقیق در این رساله، روش کتابخانه ای است و به طریق توصیفی مطالب ارائه شده است؛ از جمله نتایجی که از این پژوهش به دست آمده این است که مبانی علامه (ره) در مسائل امامت منطبق با آیات و روایات معصومین (ع) است و شبهاتی که از سوی رشید رضا مطرح شده بیشتر به تعصبات مذهبی برمی گردد تا دلیل عقلی و نقلی.
کلید واژه: امامت، وصایت، ولایت، خلافت، امامت عامه و خاصه، ولایت تکوینی و تشریعی، اهل تشیع و تسنن